Bıçak Sırtı Konularla Nefesimizi Kesen Dizi Black Mirror
Yakın bir zamanda beşinci sezonuna “Merhaba” diyeceğimiz, merakla yeni bölümlerini beklediğimiz dizi olan “Black Mirror” ile tanışmamız, 2011 yılının bir Aralık ayı idi. Daha ilk bölümüyle “Nasıl yani?” sorusunu sordurtan dizi, distopyanın en sert unsurlarını bizlere sunuyor. İzlediğimiz her hikaye, bizlere geleceğimize uzanan bir sistemler bütününün birer parçası.
Her bölümü ayrı bir sorun.. Sorular bütünü. Bize kendimizi tanıtan hatta yeri geldiğinde insanoğlundan nefret ettiren, duygularımızı allak bullak eden dizinin yaratıcısı ise, Charlie Brooker.
Bu eşsiz dizinin bölümlerine hafif bir şekilde bakalım şimdi..
1. The National Anthem / Milli Marş (04.12.2011)
Başbakan olsanız, konumunuz ve gücünüz karşısında aciz kalabileceğiniz durumlar olabilir mi? İşte bu soruyla giriş yaptığınız ilk bölümde, bir başbakanın prensesi kurtarmak için giriştiği mücadeleye tanık oluyorsunuz. Ekibinin istikrarlı ve bilindik tutumunun yanında, halk karşısında gücünü koruyabilmek için sınırlarını belirleyen başbakanın, düştüğü zor durum izleyiciyi ayakta tutuyor. Bir de kendi içinde sosyal medyadaki gücüyle birlikte duygusal sınırlarını kaybeden bir halk.. Ve daha da fazlası..
Yönetmen: Otto Bathurst
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Rory Kinnear, Lindsay Duncan, Donald Sumpter, Anna Wilson-Jones
2. Fifteen Million Merits / On Beş Milyon Hak (11.12.2011)
Bir sistemin içine hapsolmuş insanların; hayatta kalma mücadelesi, yine o sisteme bağlı olmakla geçiyor. Günümüz televizyon ve reality show kavramına eleştirisel olarak farklı bir bakış getiren bölümün ana temasında, insanın duygularını esir alan bir mekanizmaya olan saplantı açıkça aktarılıyor.
Yönetmen : Euros Lyn
Senaryo: Charlie Brooker, Konnie Huq
Oyuncular: Daniel Kaluuya, Jessica Brown Findlay, Julia Davis, Rupert Everett, Ashley Thomas
Bir de böyle bir sürprizi var tabii..
“Anyone who knows what love is..”
[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=G_K9xsSdgMs[/youtube]
3. The Entire History of You / Senin Tüm Geçmişin (18.12.2011)
Anılarımızı tekrar tekrar yaşamak ister miyiz acaba? Yoksa hepsini zihnimizden silme imkanımız olsa neler yapabiliriz? Teknolojinin bize sunduğu imkânlardan birini, sonuna kadar kullanma imkanına eriştiğimizde olabileceklerin sorumluları kimler diye durup durup düşündüğümüz; kadın erkek ilişkilerine farklı bir bakış açısı getirerek eleştiren, ilginç bölümlerden biriyle daha karşı karşıyayız.
Yönetmen: Brian Welsh
Senaryo: Jesse Armstrong
Oyuncular: Toby Kebbell, Jodie Whittaker, Tom Cullen
4. Be Right Back / Hemen Döneceğim (11.02.2013)
Hayatınızda çok önem verdiğiniz birini kaybettiğinizde, onu yaşatabilecek bir teknolojinin varlığı ile nasıl başa çıkabilirsiniz? Gerçek olmayan bir şeye tutunmak, özlem, yalnızlık gibi duyguların ışığında bilinmez bir sona doğru giden hikaye izleyiciyi gelecek konusunda kaygılandırmayı ihmal etmiyor.
Yönetmen : Owen Harris
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Hayley Atwell, Domhnall Gleeson
5. White Bear / Beyaz Ayı (18.02.2013)
Ceza sistemi, adalet, yargı, duygularını kaybetmiş insanlar topluluğu.. Ve her gün aynı cehennemi yaşayan bir kadının vicdan ile merhamet arasında sıkıştığı dakikalar. İlginç bir kurguya sahip olan hikayede, izleyiciyi ikilemde fazlasıyla bırakan bir ana tema mevcut.
Yönetmen: Carl Tibbets
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Lenora Crichlow, Michael Smiley, Tuppence Middleton
6. The Waldo Moment / Waldo Zamanı (25.02.2013)
Waldo adında bir animasyon karakterinin fenomen olup, halk tarafından bu kadar sevilmesi sorgulanırken; aynı zamanda siyasetin içinde de yer bulması izleyiciyi düşündürmeye başlıyor. Mizahın sonuna kadar kullanıldığı, taşlamaların havada uçuştuğu bir seçim sürecinde; Waldo’yu canlandıran kişinin kendi içinde yaşadığı buhran da sistemin diğer tarafını yansıtıyor.
Yönetmen : Bryn Higgins
Senaryo: Charlie Brooker, Christopher Morris
Oyuncular: Daniel Rigby, Chloe Pirrie, Jason Flemyng, Tobias Menzies
7. White Christmas / Beyaz Noel (16.12.2014; özel bölüm)
Ceza sistemine farklı bir bakış açısıyla yeniden merhaba diyoruz bu özel bölümde. Yapay gerçeklik konusunda uzman bir adamın, muhabbet kurup dertleştiği başka biriyle olan hikayesiyle başlayıp sonunda çok farklı bir yere geldiğimiz bu bölümde, “bloklama” teriminin acımasız yönüyle de karşılaşıyoruz.
Yönetmen: Carl Tibbetts
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Jon Hamm, Rafe Spall, Oona Chaplin, Natalia Tena, Dan Li
8. Nosedive / Dibe Vuruş (21.10.2016)
Teknoloji bağımlısı insanların dünyasına ait yeni bir hikayede, bu sefer sosyal medyanın insanları sahte dünyalara nasıl saplantılı hâle getirdiğini anlatmakta. Bu yönden izleyiciye çok da yabancı gelmeyen bu hikayenin, final anı da bir o kadar etkileyici.
Yönetmen: Joe Wright
Senaryo: Rashida Jones, Michael Schur, Charlie Brooker
Oyuncular: Bryce Dallas Howard, Alice Eve, Cherry Jones, James Norton
9. Playtest / Arttırılmış Gerçeklik (21.10.2016)
Gerilimin yoğun olarak yaşandığı bir bölümle karşı karşıyayız bu sefer. Arttırılmış gerçeklik olgusunun yaşatıldığı bölümde, oyun camiasının masum yüzünün arkasında yatan gerçeklerle iç içe bir bilinçaltı dünyası sunulmakta. Yer yer “Inception” filminin kurgusuyla baş başa kaldığınız bölümün ana teması ise “korku” ifadesinin etrafında dolaşmakta. Finaliyle de izleyicinin zihninde yeni soru işaretleri bırakmaktadır.
Yönetmen: Dan Trachtenberg
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Wyatt Russell, Hannah John-Kamen, Wunmi Mosaku, Ken Yamamura
10. Shut up and Dance / Sus ve Dans Et (21.10.2016)
Kenny ile Hector‘un toplum içinde hoş karşılanmayan davranışları, çok başka bir şekilde onları korku ve gerilim dolu bir dünyaya sürüklerken; izleyici de neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilemediği sorularla boğuşmaktadır.
Yönetmen: James Watkins
Senaryo: William Bridges, Charlie Brooker
Oyuncular: Alex Lawther, Jerome Flynn, Susannah Doyle
11. San Junipero (21.10.2016)
Gerçekten “San Junipero” gibi bir yer var mı? Ya da ölümden sonra bizi neler bekliyor? Bilinmeyenler.. Tercihler.. Bedenin bir gün yitip gitse de teknolojinin bize sunduğu alternatif başka çözümler mevcut olacak mı? Birçok soruyu barındıran bölüm, diğer “Black Mirror” hikayelerinden farklı olarak; izleyiciye masalsı bir doku da bırakıyor. Ayrıca bu bölümün, “En iyi TV Filmi” dalında bir adet EMMY (2017) ödülü de mevcut.
Yönetmen: Owen Harris
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Gugu Mbatha-Raw, Mackenzie Davis, Denise Burse, Raymond McAnally
Bir de bize böyle bir atmosfer sunuyor..
“Heaven is a place on earth..”
[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=VqKY9o5igAI[/youtube]
12. Men Against Fire / Acımadan Öldürmek (21.10.2016)
Bir insanın,duygularının sömürüldüğünü düşünün.. Hem de bir askerin. Karşısındakini ona böcek gibi gösteren bir sistemin içinde hapsolmuş, vicdanı körelen insanlar topluluğu. Sert bir şekilde izleyiciye sunulan bölüm, yine distopik bir evrende geçse de; şu anki zaman içinde yabancı olmayan birçok unsuru da içermektedir.
Yönetmen: Jakob Verbruggen
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Malachi Kirby, Madeline Brewer, Ariane Labed
13. Hated in the Nation / Sosyal Linç (21.10.2016)
Dedektif Karin Parker ile onun yardımcısı Blue Colson, zorlu bir yolculuğun ortasında bulurlar kendilerini.. Gizemli bir cinayet silsilesini çözmeye çalışan ikili, aynı zamanda daha yeni yeni uygulamada olan “robotik arı” kavramıyla da karşı karşıya kalırlar. Sosyal medyanın gücünün yoğun olduğu bir dönemde, bunu çok iyi kavrayan gizemli bir adamın robotik arıları da araç olarak kullanması herkesi korkutmuştur. Gerilim ve polisiye ile harmanlanmış bu öyküde, günümüz sosyal medya kitlesi de fazlasıyla ele alınıyor.
Yönetmen: James Hawes
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Kelly Macdonald, Faye Marsay, Benedict Wong, Jonas Karlsson
14. Uss Callister (29.12.2017)
Yılların kült yapımı olan “Star Trek” ‘e baştan sona selam çakan bölüm, “sanal gerçeklik” ana temasında dönüp duruyor. Asosyalliğin, zamanla nasıl bir yalnızlığa büründüğünün de ayrı bir fotoğrafı.. Özgüven problemi olan Daley‘in, kurguladığı dünya ile yaşadığı dünya arasındaki farkın keskin çizgileri izleyiciyi yorarken, “How I Met Your Mother” dizisinin annesi Cristin Milioti‘nin hikayeye dahil edilmesiyle hikaye çok başka bir boyuta evriliyor. Cristin Milioti’nin tatlılığı da, mizahi bir çerçevede bölüme ayrı bir renk katmış durumda. 2018 EMMY ödüllerinde de bu bölüm, “En iyi TV Filmi” ve “En iyi senaryo (Mini dizi/ Tv filmi)” dallarında ödül almıştır.
Yönetmen: Toby Haynes
Senaryo: Charlie Brooker, William Bridges
Oyuncular: Jesse Plemons, Cristin Milioti, Jimmi Simpson, Michaela Coel
15. Arkangel (29.12.2017)
Anne ya da baba olmak, her bireye özgü değil.. Hikayenin tematik vurgusu da bu çevrede kendine yer ediniyor. “Arkangel” adında bir sistemle, çocuğuna çip taktıran anne; onu her şekilde kontrol etmenin zevkine ve rahatlığına da erişmiştir. Fakat bir yerden sonra, bu sistem anne ile kız ilişkisinin sınırlarını zorlamış; kabuğundan çıkma konusunda sorunlar yaşayan bir çocuğun baskı etrafında nasıl şekilsizce özgürleştiğinin de resmini çizmiştir. Bölümün anlatımı zayıf olsa da, bahsedilen ebevyn-çocuk ilişkisi zihinlerde yeni soruların oluşmasına sebep olmaktadır.
Yönetmen: Jodie Foster
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Rosemarie DeWitt, Brenna Harding, Owen Teague
16. Crocodile / Timsah (29.12.2017)
Teknolojinin imkanlarından uzak, farklı bölümlerden daha biriyle karşı karşıya kalıyoruz. Mia, yaşadığı talihsiz bir kaza sonucu olayın büyümemesi adına cesedi denize atarak vicdanen en yanlış tarafı seçiyor. Fakat hikaye bununla sınırlı kalmıyor. Aradan yıllar geçiyor bu talihsiz olay tekrar gün yüzüne çıkıyor. İşte o zaman Mia‘nın hayatı tümüyle değişiyor. Yaşanan anılara izinli bir şekilde ulaştırılan bir teknolojiyle, Mia da gerçek ve karanlık yüzünü izleyiciye göstermeye başlıyor. Ve bu durum Mia‘nın kendiyle de savaşmasına neden oluyor.
Yönetmen: John Hillcoat
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Andrea Riseborough, Kiran Sonia Sawar, Andrew Gower
17. Hang the Dj (29.12.2017)
Doğru insanı bulma temasında ilerleyen hikaye, eş bulma simülasyonuna sahip bir sistemin içinde dönüp duruyor. Eşleştirilen kişiyle o sistemin karar verdiği bir süre boyunca vakit geçirmek zorunda kalınıyor, aksi takdirde sistemin tehditleriyle başa çıkmak zorunda. Peki Frank ile Amy sistemin verdiği karar ile gerçekten birbirlerine aşık mıdırlar? Gerçek dünya buna nasıl cevap vermektedir? İzleyici baştan sona bölümü merakla izleyebilecek kadar , hikaye de akıcı bir kurguyla karşılık vermektedir.
Yönetmen: Timothy Van Patten
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Georgina Campbell, Joe Cole, Gina Bramhill, George Blagden, Gwyneth Keyworth
18. Metalhead / Metal Kafa (29.12.2017)
Siyah-beyaz bir şekilde izleyiciye sunulan bu bölümde, gerilim dolu hikayesiyle hayatta kalmaya çalışan Bella‘nın çaresizliğine tanık oluyoruz. Hızlı koşan robotlardan kaçan Bella, hayatta kalmak için çabalamaktadır. Yapay zekanın en belirgin şekilde ele geçirildiği bir geleceğin, bu şekilde sunulması izleyiciyi bayağı bir germektedir. Siyah-beyaz bir betimleme, geleceğimiz için tedirgin mi olmalıyız sorusunu da akla getirmektedir.
Yönetmen: David Slade
Senaryo: Charlie Brooker
Oyuncular: Maxine Peake, Jake Davies, Clint Dyer
19. Black Museum (29.12.2017)
Sezonun son bölümü olan “Black Museum”; üç hikayeyi de bünyesinde barındırıyor. Farklı konulara sahip olan bu hikayeler ise, ilginç bir şekilde birbirine bağlanan bir finalle son buluyor. Üç acımasız hikaye, insanların sınırlarını zorlayan temalara sahip. Tüketmek, duyguları olabildiğince sömürmek, sadistliğe kadar giden konular bütünlüğüne sahip. Sezona bu şekilde dolu dolu veda etmek de, bu diziye yakışırdı zaten.
Yönetmen: Colm McCarthy
Senaryo: Charlie Brooker, Penn Jillette
Oyuncular: Douglas Hodge, Letita Wright, Daniel Lapaine, Aldis Hodge, Alexandra Roach
Bonus:
Beşinci sezonundan önce, küçük bir sürpriz hazırlayarak bir film ile karşımıza çıktı “Black Mirror” serisi. Film, bu sefer sınırları zorlayarak izleyici ile haşır neşir oluyor. Film boyunca, izleyicinin tercihlerine göre hikaye tamamlanıyor. İzleyicinin kısıtlı da olsa özgür olduğu bir hikaye ile karşı karşıya kalınıyor böylece. İnteraktif bir film olan “Black Mirror: Bandersnatch” ‘ın attığı bu adımlar, film ve diziler adına ilginç bir akım oluşturacak gibi görünüyor.
[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=lHFmDQBMATo[/youtube]
Sevgiler..