Bal; Şifa Mı? Zehir Mi?

Günümüzde insanların sağlıklı beslenmeye olan ilgisi güç geçtikçe artıyor.Bütün yiyeceklerin, içeceklerin de ‘fit’ versiyonları deneniyor, şeker yerine bal, pekmez vb ekleniyor, bir şeyler yapmaya çalışıyor herkes.
Bilgiye ulaşmak artık parmaklarımızın ucunda ve insanlara ulaşmak da yine parmaklarımızın ucunda. Bir tarif yazıyorsun, ‘Gönder’ tuşuna basıyorsun ve hooop bir anda tüm Dünya’ya hitap ediyorsun.
Bu yazının içindekiler bölümünü vermek gerekirse eğer önce birazcık genel kültür, çok az faydaları, sonra da ‘Bala yüksek sıcaklıkta ne oluyor?’ sorusunun cevabını bulmaya çalışıcağız.

Bal, Cilalı Taş Devri’nden bu yana insanların hayatında yer alan lezzetli ve besleyici bir gıdadır.
İspanya Valencia’da bir mağara duvarında bal yapan arılar ve bal toplayan insan figüleri bulunmuştur. Duvar resimlerinin MÖ 6 bin yılına ait olduğu düşünülmektedir.

Ebers Papirüsleri Eski Mısır’a ait tıp bilgilerini içeren yazmalardır.MÖ 1550 yılında yazıldığı düşünülen Ebers Papirüslerinde bulun 700 reçeteden 147 tarifin içerisinde bal kullanılmıştır.
Tarihten günümüze bal bir çok kültürde medikal olarak kullanılmıştır.

Ağızdan alınan bal bağışıklık sistemini aktive eder.
Balın antioksidan özelliği vardır. (Bu özellik nektarın toplandığı bitkisel kaynağa, mevsimsel ve çevresel faktörlere bağlıdır.)
Ayrıca antibakteriyel ve antiviral özellikleri vardır.

Fit tatlı tariflerinde direk şekeri kullanmıyorlar ama onun yerine bal, pekmez ya da tatlandırıcı kullanıyorlar. Aslında bunları eklemekle şekeri eklemenin bir farkı yok.

Bal içerisinde enzim bulunduran bir besindir. Bal da 35 dereceden itibaren enzimler bozulmaya başlar. 50 dereceden sonra hem bal da hem de pekmezde HMF (Hidroksi Metil Furfural) miktarı yükselmeye başlar.

HMF Nedir?
HMF indirgen şeker ve aminoasitin yüksek sıcaklıkta tepkimeye girmesi sonucu oluşan bir üründür.Toksiktir.

HMF DNA’ya ve genlere zarar vererek mutasyon ve kansere neden olabilir.
Ayrıca tümöre neden olur.

Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’nde HMF için belirtilen üst limit 40 mg/kg’dır.
Aşağıdaki tabloda ise ısıtalan balın sıcaklığa göre içindeki HMF miktarlarını görebilirsiniz.

Sonuç olarak bu bilgiler ışığında kararı verecek olan yine sizlersiniz.